Ο ρόλος του ογκολογου.

Αρκετοί άνδρες έρχονται αντιμέτωποι με τον καρκίνο του προστάτη. Πως μπορούμε όμως να ζήσουμε περισσότερο και να έχουμε καλή ποιότητα ζωής;

Με έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία .Ήρθε η ώρα να συζητήσουμε ανοιχτά και χωρίς taboo για τον καρκίνο του προστάτη. Ο ρόλος του ογκολόγου είναι κεντρικής σημασίας σε όλα τα στάδια της νόσου.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Συνήθως ο ασθενής μπορεί να μην παρουσιάσει κάποιο σύμπτωμα και αυτό συμβαίνει, κυρίως, διότι ο καρκίνος του προστάτη βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Εάν, όμως, επεκταθεί μπορεί να παρουσιαστούν τα εξής:

• Νυκτουρία
• Στυτική δυσλειτουργία
• Κάψιμο κατά την ούρηση
• Παρουσία αίματος κατά την ούρηση ή στο σπέρμα
• Δυσκολία έναρξης ούρησης ή διακοπή της
• Οστικα αλγη.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η δακτυλική εξέταση είναι μία ταχεία μέθοδος διάγνωσης του καρκίνου του προστάτη, που δίνει στον ουρολόγο σαφή εικόνα για τον αδένα μέσω της ψηλάφησης. Επόμενη εξέταση είναι η μέτρηση του αντιγόνου PSA (Prostate Specific Antigen- Ειδικό Προστατικό Αντίγονο), με απλή εξέταση αίματος. Συνήθως οι υψηλές τιμές είναι ανησυχητικές. Η εξέταση PSA είναι μια εξέταση αίματος που γίνεται στους άντρες συνήθως στην ηλικία των 50 ετών ή και νωρίτερα, ειδικά εφόσον προϋπάρχει βεβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό. .To PSA είναι μια πρωτεΐνη που εκκρίνεται από τον προστάτη για να ρευστοποιεί το σπέρμα. Θα πρέπει να σημειωθεί, πάντως, πως το αυξημένο PSA δεν έχει ως αποκλειστική αιτία την ύπαρξη καρκίνου του προστάτη, αλλά και άλλες καλοήθεις παθήσεις

Σημαντικές επίσης εξετάσεις είναι οι απεικονιστικές μέθοδοι, δηλαδή ο διόρθικος υπέρηχος ή η μαγνητική τομογραφία για να κατευθύνουν την βιοψία του προστάτη.

Το PET PSMA scan είναι μια νέα μέθοδος αποκλεισμού μεταστάσεων που ενδέχεται να προτείνει ο ογκολόγος . Αποκλείει με μεγαλύτερη ακρίβεια την ύπαρξη μεταστάσεων και είναι αναγκαία προεγχειρητικά.

 ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η πρώτη απόφαση που πρέπει να παρθεί στη διαχείριση του καρκίνου του προστάτη είναι αν είναι απαραίτητη η θεραπεία του. Ο καρκίνος του προστάτη και ειδικά ο πιο συνηθισμένος που εμφανίζεται στον τυπικό ηλικιωμένο ασθενή, συνήθως αναπτύσσεται τόσο αργά, που δεν χρειάζεται καμία θεραπεία.

Η επιλογή της θεραπείας σε συνεργασία με τον ογκολόγο και ουρολόγο εξαρτάται από το στάδιο της ασθένειας , το σύστημα διαβάθμισης κατά Gleason στη βιοψία  και το επίπεδο του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) . Άλλοι σημαντικοί παράγοντες είναι η ηλικία, η κατάσταση του ασθενούς και η γνώμη του για τις πιθανές θεραπείες και τις παρενέργειές τους.

Πολλοί άνδρες με καρκίνο του προστάτη χαμηλού κινδύνου επιλέγονται για ενεργή παρακολούθηση.

Στο πρώτο στάδιο, ο καρκίνος που εντοπίζεται είναι πολύ μικρός και υπάρχουν εξαιρετικά μεγάλες πιθανότητες πλήρους ίασης, με τη ριζική προστατεκτομή. Σε ασθενείς που είναι άνω των 80 ετών, με συνυπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις, η αντιμετώπιση μπορεί να περιοριστεί σε εξωτερική ακτινοβολία η παρακολούθηση.

Η ακτινοθεραπεία έχει ένδειξη στην αντιμετώπιση καρκίνου του προστάτη αρχικού σταδίου με σχεδόν παρόμοια αποτελέσματα με τη ριζική χειρουργική επέμβαση. Για τους ασθενείς με περισσότερο εκτεταμένους όγκους ενδιάμεσου / υψηλού κινδύνου ο συνδυασμός ακτινοθεραπείας και ορμονοθεραπείας είναι συνήθως περισσότερο αποτελεσματικός.  Σε αρκετές περιπτώσεις ακτινοθεραπεία απαιτείται και μετά την προστατεκτομή όταν δεν έχει γίνει πλήρης αφαίρεση ή όταν η νόσος υποτροπιάσει.

Εάν ο καρκίνος εξαπλωθεί πέραν του προστάτη, οι θεραπευτικές επιλογές αλλάζουνσημαντικά. Ορμονική θεραπεία και χημειοθεραπεία συνήθως χρησιμοποιούνται σε καρκίνους που έχουν εξαπλωθεί πέραν του προστάτη από Ογκολόγο.

Στόχος της θεραπείας είναι συχνά ο περιορισμός και όχι η ίαση, αλλά οι ασθενείς που τα καταφέρνουν μπορούν να ζήσουν για χρόνια. Ο μεταστατικός καρκίνος δεν οδηγεί σε σίγουρο θάνατο.

Ορμονοθεραπεία

Αφορά κυρίως σε φαρμακευτική θεραπεία με παράγοντες  που αναστέλλουν ή μπλοκάρουν τη φυσιολογική λειτουργία των ορμονών του προστάτη και έτσι επιτυγχάνουν την μη ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Υπάρχουν πλήθος φαρμακευτικών παραγόντων με συγκεκριμένες ενδείξεις ανάλογα με το στάδιο της νόσου και το συνδυασμό με άλλες θεραπείες (π.χ. ακτινοθεραπεία).

Αντιανδρογόνα: παράγοντες που μπλοκάρουν τη λειτουργία των ανδρογόνων (ορμόνες που προάγουν τα χαρακτηριστικά του ανδρικού φύλου) όπως η τεστοστερόνη. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν η φλουταμίδη, μπικαλουταμίδη και ενζαλουταμίδη.

Ανάλογα LHRH: αφορούν σε παράγοντες που εμποδίζουν την παραγωγή τεστοστερόνης από τους όρχεις. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν η λιουπρολίδη και η  γοζερελίνη.

Αμπιρατερόνη: εμποδίζει την παραγωγή ανδρογόνων από τα καρκινικά κύτταρα. Έχει ένδειξη σε προχωρημένα στάδια της νόσου και σε περιπτώσεις που άλλη ορμονοθεραπεία δεν είναι δραστική.

Χημειοθεραπεία

Αφορά σε χρήση αντινεοπλασματικών φαρμακευτικών παραγόντων με στόχο την αναστολή της αύξησης του όγκου είτε μέσω θανάτου των καρκινικών κυττάρων είτε μέσω αναστολής του πολλαπλασιασμού τους. Εφαρμόζεται τυπικά σε προχωρημένα στάδια της νόσου.

Μην παραλείπετε το ραντεβού σας για εξέταση PSA και εκτίμηση από τον ογκολόγο και ουρολόγο σας ανάλογα με το στάδιο της νόσου.

Η υγεία μας δεν πρέπει να είναι θέμα taboo. Μιλάμε ανοιχτά με τα αγαπημένα μας πρόσωπα και τους παροτρύνουμε να προγραμματίσουν τακτικές εξετάσεις με τον γιατρό τους.

Μάρκος Βασίλειος Ογκολόγος

Επιστημονικά υπεύθυνος ιατρός στο Inima Lab