Τι είναι η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ);

Η ΧΑΠ είναι πάθηση των πνευμόνων. Υπό φυσιολογικές συνθήκες οι αεραγωγοί (βρόγχοι) μεταφέρουν τον αέρα σε σάκους (κυψελίδες) ώστε να γίνει η ανταλλαγή του οξυγόνου που οξυγονώνει το αίμα με το διοξείδιο του άνθρακα που αποβάλλεται με την εκπνοή.

Όταν νοσούμέ από ΧΑΠ τότε:

• Οι βρόγχοι στενεύουν λόγω αύξησης του πάχους του τοιχώματος τους και αυξημένης παραγωγή φλέματος
• Οι κυψελίδες δεν αδειάζουν τον αέρα που έχουν μέσα τους και έτσι ο ασθενής αισθάνεται συνέχεια «φουσκωμένος»

Ποιοί είναι οι κυριότεροι λόγοι που παθαίνουμε ΧΑΠ;

• Το κάπνισμα είναι η κυριότερη αιτία της ΧΑΠ

Περιβαλλοντικοί παράγτες όπως

• Εργασιακή έκθεση σε συνθήκες επιβαρυμένες με καπνό και σκόνη (ορυχεία).

Ποιά είναι τα συμπτώματα της ΧΑΠ;

Τα συμπτώματα της ΧΑΠ είναι πολλαπλά. Τα κυριότερα εξ αυτών είναι:

• Επίμονος βήχας για χρονικό διάστημα παραπάνω από έναν μηνά τον χρόνο, κυρίως τις πρωινές ώρες
• Αύξηση της παραγωγής φλεμάτων
• Δυσκολία στην αναπνοή κατά την κόπωση αρχικά και εν συνεχεία και στην ηρεμία.

Δυστυχώς πολλοί ασθενείς επισκέπτονται τον ειδικό μόνο όταν αρχίσουν να αισθάνονται επίμονη δύσπνοια, αγνοώντας τον χρόνιο βήχα και τα φλέμματα που τους ταλαιπωρούν για αρκετό καιρό, δικαιολογώντας τα συμπτώματα αυτά ως φυσιολογικά ( πχ τσιγαρόβηχας). Η συμπωματολογία όμως αυτή υποδηλώνει την παρουσία μιας «προχωρημένης» ΧΑΠ.

Οι ασθενείς είναι τις περισσότερες φορές ηλικίας άνω των 40 ετών, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί νοσήσουν και νεώτεροι άνθρωποι.

Πως γίνεται η Διάγνωση της ΧΑΠ;

Η διάγνωση της ΧΑΠ γίνεται εύκολα με μία εξέταση που ονομάζεται σπιρομέτρηση. Η εξέταση είναι πολύ εύκολη και ανώδυνη. Το μόνο που πρέπει να κάνει ο ασθενής είναι να φυσήξει δυνατά και συνεχόμενα σε ένα μηχάνημα που ονομάζεται σπιρόμετρο.

Τί βαρύτητας είναι η ΧΑΠ που έχω;

Η ΧΑΠ εχει διαβαθμήσεις και ανάλογα με τον βαθμό της, τα συμπτώματα ποικίλουν. Η ΧΑΠ λοιπόν μπορεί να διαχωριστεί σε ΗΠΙΑ, ΜΕΤΡΙΑ ΚΑΙ ΒΑΡΙΑ.

Ήπια ΧΑΠ: Παρουσία έντονου βήχα με αρκετό φλέμμα. Δυσκολία στην ανάσα κατά την βαριά άσκηση και στο πολύ γρήγορο περπάτημα που δεν υπήρχε πριν.

Μέτρια ΧΑΠ: Παρουσία έντονου βήχα και φλέμματος. Δυσκολία στην ανάσα κατά την βαριά άσκηση και στο πολυ γρήγορο περπάτημα που δεν υπήρχε πριν. Επιπλέον δυσκολία στην ανάρρωση από ένα απλό κρύωμα που τελικά εμφανίζει περισσότερα συμπτώματα, κυρίως δύσπνοια, και ‘περνάει’ σε περισσότερο χρόνο. Τέλος δυσκολία στο να φέρετε εις πέρας βαριά εργασία.

Σοβαρή ΧΑΠ: Δυσλειτουργικότητα, δυσκολία στο να βγει ο ασθενής από το σπίτι, και δυσκολία να ανεβεί σκάλες. Δυσκολία στην εργασία του που τις περισσότερες φορές την εγκαταλείπει. Δυσκολία στην αυτοεξυπηρέτηση και στην μετακίνηση ακόμη και μέσα στο σπίτι.

Αυτό που έχω Θεραπεύεται;

Η ΧΑΠ είναι μια χρόνια εξελισσόμενη νόσος, της οποίας η εξέλιξη μπορεί να επιβραδυνθεί μόνο με την χορήγηση κατάλληλης θεραπείας, που μόνο ο εξειδικευμένος πνευμονολόγος μπορεί να χορηγήσει.

Πρωταρχική ανάγκη για την αντιμετώπιση της ΧΑΠ είναι η διακοπή του καπνίσματος. Πρέπει να παρακολουθείστε από τον πνευμονολόγο τουλάχιστον δυο φορές τον χρόνο εάν η πάθηση βρίσκεται υπό έλεγχο ή και περισσότερες φορές εάν χειροτερέψουν τα συμπτώματα.

Τα εισπνεόμενα φάρμακα βοηθούν στην καταπολέμηση του βήχα, του φλέματος και της δύσπνοιας και είναι εξατομικευμένα για κάθε ασθενή σύμφωνα με τα συμπτώματα και τις ανάγκες του. Βοηθούν στην επιβράδυνση της νόσου και στην αποφυγή των παροξύνσεων. Ο υγιεινός τρόπος διατροφής, η άσκηση, οι αναπνευστικές ασκήσεις βοηθούν στην βελτίωση των συμπτωμάτων και στην επιβράδυνση της νόσου.

Γιώργος Μ.Πατενταλάκης

Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος

Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών

Επιστημονικά υπεύθυνος ιατρός στο Inima Lab